به کوشش گروه تاریخ دانشگاه اصفهان و با همکاری انجمن ایرانی تاریخ اصفهان در گروه ایتایی محفل تاریخ اندیشان برگزار شد:
نشست تخصصی با عنوان:
«آموزش پزشکی در سرزمین‌های اسلامی در دو قرن اول هجری»
ارائه کننده:
مریم محسنی سیف آبادی
دانشجوی دکتری تاریخ پزشکی دانشگاه تهران
زمان:
یکشنبه 5 شهریور 1402
ساعت 20- 21
گزارش نشست:
در این جلسه خانم مریم محسنی دانشجوی دکتری تاریخ پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران به مناسبت روز بزرگداشت حکیم زکریای رازی مبحثی با عنوان «آموزش پزشکی در سرزمین‌های اسلامی در دو قرن اول هجری» را ارائه کردند.
اهم مباحث سخنرانی ایشان به قرار زیر است:
پیامبر اسلام (ص) رسالت خود را با آموختن آغاز کرد و منشاء حرکت‌های نوین تعلیم و تربیت در بین مسلمانان گردید. او از هر فرصتی برای ایجاد انگیزه در راستای آموزش مسلمانان بهره می‌گرفت. از این رو برنامه‌های آموزشی که با قرائت قرآن در مساجد آغاز شد، به دیگر ابعاد تعلیم و تربیت از جمله سبک زندگی نیز تسری یافت. آیات الهی و احادیث نبوی مسلمانان را مشتاقانه به دنبال یادگیری علوم رهسپار سرزمین‌های دیگر کرد. «اطلبوا العلم و لو بالصین» و این علم‌آموزی در زمینه پزشکی بیش از پیش مورد تأکید قرار گرفت چنانکه روایت شده است «العلم علمان؛ علم الابدان و علم الادیان».
کتاب‌های زیادی در سراسر سرزمین اسلامی و حتی سرزمین‌های مجاور به زبان عربی ترجمه شدند و در اختیار طالبان علم قرار گرفتند. مراکز علمی تخصصی از جمله مکتب‌خانه‌ها، بیت‌الحکمه‌ها و دارالحکمه‌ها تأسیس شدند. دو مکتب اسکندرانی و جندی شاپور در انتقال علوم پزشکی تمدن‌های باستان به جهان اسلام نقش مهمی را ایفا کردند.
در فرایند تعلیم و تربیت، نهادهای آموزشی دوره اسلامی در دو قرن اول هجری به تدریج شکل گرفتند. رئیس بیمارستان جندی‌شاپور جرجیس بن بختیشوع در سال 148 هجری برای درمان منصور دوانقی (حکـ: 136-158 ق) دومین خلیفه عباسی به بغداد، دارالخلافه جهان اسلام دعوت شد.
ورود این خاندان به بغداد، سبب ترجمه کتب پزشکی آموزشی و ساخت بیمارستان در بغداد و به تبع آن در سراسر جهان اسلام شد، بیمارستان‌هایی که در دوره اسلامی به تقلید از بیمارستان جندی‌شاپور بنا شدند نه تنها نقش مهمی در درمان بیماران و ارتقای سطح سلامت جامعه داشتند؛ بلکه در آموزش عملی پزشکی نقش مهمی ایفا کردند.
با تشکر از آقای دکتر کثیری مسئول انجمن ایرانی تاریخ اصفهان که در برگزاری این نشست همکاری نمودند و همچنین خانم مریم علیخاصی دانشجوی کارشناسی تاریخ دانشگاه اصفهان که پوستر نشست را تهیه نمودند.
مسئول اجرایی نشست و ارائه گزارش
عظیمه پاینده
دانشجو دکتری تاریخ دانشگاه اصفهان
راههای ارتباطی با انجمن ایرانی تاریخ
پایگاه رسمی انجمن ایرانی تاریخ
http://www.is-history.ir
کانال تلگرام انجمن ایرانی تاریخ
https://t.me/ishistory
اینستاگرام انجمن ایرانی تاریخ
https://www.instagram.com/ishistory_ir
انجمن ایرانی تاریخ در پیام رسان ایتا
https://eitaa.com/ishistory
انجمن ایرانی تاریخ در پیام رسان بله
