انجمن ایرانی تاریخ کرمانشاه با همکاری گروه تاریخ و گروه الهیات دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه رازی بر گزار کرد:
نشست نقد و بررسی کتاب «حکیم میرزا حسن کرمانشاهی»
در ادامه گزارشی از این نشست ارائه می‌شود:
ابتدا مولف ضمن معرفی اثر و تلاش‌هایی که در این زمینه داشته ابراز داشتند که میرزا حسن یکی از ستارگان پر فروغ آسمان حکمت و فلسفه و از مفاخر بزرگ ایران است که در سنت و میراث ملی و شهر کرمانشاه به فراموشی سپرده شده است. ایشان بیان داشتند که با استفاده از فرصت مطالعاتی کوتاه مدت تلاش نموده که به معرفی دقیق حیات و احوال حکیم کرمانشاهی بپردازد. دکتر منصوری ضمن بیان دغدغه‌های فرهنگی و اجتماعی خویش در توجه به میراث و سنت به بیان شرایط و لوازم این توجه پرداختند. ایشان کرمانشاه را یکی از شهرهای بزرگ و دارای ظرفیت در این زمینه دانستند که در امر توجه به مواریث و سنت‌های فرهنگی و اجتماعی مورد غفلت واقع شده است.
ایشان در این زمینه ابراز داشتند که توفیق الهی نگارنده این سطور این بوده که در یک دوره مطالعاتی، تمام وقت خود را صرف مطالعه در مورد وجوه مختلف این حکیم عالی قدر نمودم که حاصل آن انتشار کتابی با عنوان «سرگذشت،احوال و مقام فلسفی حکیم میرزا حسن کرمانشاهی» بوده است.
نویسنده در ادامه بیان کرد که با وجود پیشینه ضعیف در این باره، وقت بسیار زیادی برای گردآوری مطالب در مورد ایشان صرف کرده است.
ایشان بیان داشتند که منابع مکتوب را با تانی و وسواس بررسی و پیگیری کرده‌اند. در این کتاب سعی کرده با وسواس در دیدن منابع و تحلیل داده‌ها در حد ممکن تحقیقی جامع و قابل قبول در مورد احوال و سرگذشت این حکیم فاضل عرضه کند.
در ادامه این نشست دکتر منصوری بطور کلی خلاصه امتیازات و دست‌آوردهای این کتاب را چنین بیان کردند:
1- این پژوهش در عین حال که سعی وافر نموده است که حتی‌المقدور از ورود به مباحث حاشیه‌ای پرهیز کند، با این وصف تفصیلی‌ترین پژوهش در مورد میرزا حسن کرمانشاهی است.
2- بررسی استادان میرزا حسن و نوع ارتباط وی با ایشان
3- فرضیه یادگیری فلسفه از طریق آموزش خودخوان فلسفه
4- اشاره به شاگردانی که استاد صدوقی سها از ایشان نامی به میان نیاورده است.
5- توضیح مفصل و تحلیلی مقام علمی میرزا حسن در پنج بخش: گستره مهارتی و دانشی میرزا حسن کرمانشاهی، عمق اندیشه و قدرت تحلیل میرزا حسن کرمانشاهی، مشرب فلسفی میرزا حسن کرمانشاهی، جایگاه عرفان در اندیشه میرزا حسن کرمانشاهی، توانایی و مهارت در تدریس
6- جمع‌آوری حکایات نقل شده در مورد میرزا حسن کرمانشاهی
در ادامه نشست ناقدین به بیان نقاط قوت و ضعف و اشکالات ویرایشی و ادبی اثر و نقد دیدگاه‌های مولف پرداختند.
ابتدا دکتر اسداله آژیر ناقد نخست این نشست ابراز داشتند که محتوای اثر نشان می‌دهد حکیم کرمانشاهی دارای هوش و استعداد بالایی بوده و همین امر از او یک انسان فرزانه و استاد فلسفه‌ای بی‌همتا ساخته است. جدیت در کسب و تعلیم حکمت، ساده‌زیستی در حد درویشی، گمنامی علی رغم برخورداری از همه لوازم شهرت، مهربانی با شاگردان و همگنان، همه و همه نشان از آن دارد که این حکیم بزرگ حکمت را نه برای نام یا نان، بلکه برای اعتلای جان خود و دیگران می‌خواست. شهرت حکیم کرمانشاهی در استادی فلسفه مشائی، به احتمال زیاد ناشی از توانایی و تسلط بی‌نظیر آن مرحوم در دقائق حکمت سینایی، بخصوص در مباحث نفس و طبیعیات و ریاضیات است، وگرنه ایشان بنا به اذعان بزرگان، در حکمت متعالیه و عرفان نیز صاحب نظر و اثر و دارای حلقه‌های درسی پررونق بود.
ایشان همچنین در بخش دیگری اظهار داشتند که :
گرچه این حکیم شریف در پی نام نبود و بلکه برعکس از گمنامی و چه بسا از درویشی استقبال می‌کرد، لیکن شایسته جامعه علمی و فرهنگی زادگاه ایشان کرمانشاه و البته جامعه علمی ایران نیست که به این گمنامی تداوم بخشند. تلاش همکار دانشمندمان آقای دکتر منصوری نیاز به حمایت و تکمیل دارد. امیدواریم با حمایت‌های مسئولان محترم دانشگاه رازی و سایر سازمان‌های مربوطه، آثار حکیم میرزا حسن کرمانشاهی جمع‌آوری و چاپ شود.
از دوستان انجمن ایرانی تاریخ در کرمانشاه و بخصوص همکار ارجمند آقای دکتر بهرامی بسیار سپاسگزاریم که این جلسه را بر گزار کردند.
ناقد دوم این نشست آقای دکتر روح الله بهرامی ضمن ستایش از اقدام ارزنده دکتر منصوری در بررسی و معرفی چهره شاخص فلسفه معاصر ایران و از مفاخر بسیار گمنام کرمانشاه، بیان داشتند که این گونه رویکردهای فرهنگ‌محور و جامعه‌محور در بررسی هویت فرهنگی، علمی و اجتماعی شهر و استان کرمانشاه بسیار ارزشمند هستند. ایشان ابراز امیدواری کردند که چنین رویکردهایی در حوزه کرمانشاه‌شناسی در دانشگاه تقویت شود. ایشان ضمن تشکر از اجرایی شدن جریان فرصت مطالعاتی جامعه‌محور در حوزه پژوهشی دانشگاه از مسئولین حوزه پژوهشی درخواست کردند که ضمن ساده‌سازی و تسهیل روند رویکردهای جامعه‌محور در بخش ارتباط جامعه و دانشگاه در حوزه علوم انسانی و علوم اجتماعی حمایت‌ها و تسهیلات ویژه و مطلوب‌تری برای تقویت علوم انسانی و رفتاری اتخاذ کنند و برخی روندهای نامطلوب را که همکاران در جریان فرصت‌های مطالعاتی و امر بورسیه جامعه با آنها مواجه هستند را مرتفع سازند.
ایشان همچنین ضمن بیان نقاط قوت و ضعف اثر دکتر منصوری به لحاظ شکلی و محتوایی، نفس این اقدام را بسیار ارزشمند دانستند و اقدام دکتر منصوری را در پرداختن به بررسی وجوه مختلف شخصیت و احوال و آثار حکیم میرزا حسن کرمانشاهی را اقدامی ستودنی و آغاز راهی بزرگ قلمداد کردند و ابراز امیدواری کردند که این اثر هم از نظر شکلی و ساختار، محتوی و فصل‌بندی و ترتیب تاریخی مورد بازنگری قرار گیرد و در مراحل بعدی با حمایت نهادهای علمی و فرهنگی آثار علمی و فلسفی میرزا حسن کرمانشاهی که از مفاخر ملی و چهره‌ای برجسته حکمت و فلسفه معاصر ایران در کرمانشاه هستند مورد بررسی قرار گرفته و در دسترس علاقه‌مندان قرار گیرد.
تهیه گزارش: دکتر مهدی عزتی و سرکار خانم فرشته ازر
