انجمن ایرانی تاریخ مرکز استان کرمانشاه با همکاری معاونت فرهنگی و اجتماعی دانشگاه رازی، انجمن علمی- دانشجویی تاریخ دانشگاه رازی و مرکز مطالعات تاریخی (آرشیو، اسناد و موزه) در تاریخ 28 فروردین 1404 ساعت 6/30 الی 17 از محوطه‌های تاریخی شهرستان قصرشیرین بازدید علمی به عمل آورد. در ابتدا از عمارت خسرو بازدید شد. دکتر شهرام پارسه محقق و مدرس باستان‌شناسی درباره این بنا برای استادان و دانشجویان صحبت نمودند. ایشان این بنا را مربوط به دوره خسرو پرویز دانستند که قصری بزرگ و دارای دو ساختمان بوده است و جهت جغرافیایی شرقی – غربی دارد؛ طبق نظر کارشناسان و با توجه به آب و هوای منطقه که گرم و خشک است، این عمارت سکونت‌گاهی دائمی نبوده و تنها در زمستان و بهار به عنوان قشلاق از آن استفاده شده است.
از طرفی هم، کاخ خسرو یا به تعبیر امروزی همان قصرشیرین، در مسیر راهی تجاری و پر اهمیت یعنی میان رودان – خراسان و نیز در مجاورت یکی از پر آب‌ترین رود روزگاران یعنی الوند بنا شده است.
سپس از بنای بان قلعه در مرکز شهر قصرشیرین بازدید به عمل آمد. راجع به این بنا دکتر روح اله بهرامی دقایقی سخن گفتند. ایشان این بنای بسیار با ارزش را از آثار دوره خسروی دوم، معرفی نمودند و اهمیت آن را توضیح دادند.
در ادامه نیز از آتشکده چهارقاپی بازدید شد که مدیر میراث فرهنگی شهرستان قصرشیرین پیرامون آن صحبت کردند. ایشان این بنا را از ساختمان‌های مهم عصر ساسانی دانستند و کاربرد آن را توضیح دادند که این آتشکده از نوع آتشکده‌هایی است که دارای دالان طواف بوده، ولی متأسفانه در اثر مرور زمان رواق آن فرو ریخته است. با این وجود، در برخی از قسمت‌ها آثاری از آن دیده می‌شود.
این آتشکده عبارت است از: اتاقی مربع شکل به ابعاد 25 در 25 متر که دارای سقفی گنبدی شکل به قطر 16 متر بوده، ولی متأسفانه اکنون اثری از آن باقی نمانده است و تنها بقایای گوشواره‌ها در چهار گوشه آن وجود دارد. این اتاق مربع شکل دارای چهار درگاه ورودی است که به رواق اطراف فضای مرکزی منتهی می‌شوند. در اطراف این بنا مجموعه اتاق‌ها و فضاهایی وجود دارد که بخش‌هایی از آن‌ها در نتیجه کاوش‌های باستان‌شناختی سال‌های اخیر شناسایی شده است.
ازسویی، این بنا با استفاده از مصالح محلی از قبیل لاشه سنگ و ملاط گچ ساخته شده است، البته گنبد بنا آجری بوده است. در کل، آتشکده چهار قاپی از جمله بناهای تقویمی ایران بوده که جهت تشخیص شروع فصول سال از آن استفاده می‌شده است.
سپس از کاروانسرای شاه عباسی قصرشیرین دیدن شد که قدمت آن به دوران صفویه می‌رسد و چند سال پیش مورد مرمت قرار گرفته و اکنون تبدیل به بازار شده است. نام این بنا در فهرست آثار ملی ایران نیز مشاهده می‌شود. البته لازم به ذکر است که بخشی از این بنا در دوران پهلوی ساخته شده و جدیدتر از بخش‌های دیگر است. این بنا در خیابان شهدای قصرشیرین قرار دارد و در تاریخ هشتم مردادماه ۱۳۸۱، با شماره ۵۸۹۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
پس از آن از نخلستان‌های قصرشیرین و نهر آب شاهگدار که مربوط به دوره ساسانی جهت آبرسانی به مزارع و باغها بود بازدید شد. این نهر با استفاده از بلوک‌هایی از جنس سنگ‌های ماسه‌ای خاکستری مایل به سبز و ملاط گچ ساخته شده و آب رودخانه حلوان یا الوند را به حاشیه شمالی شهر قصرشیرین انتقال می داده است.
گزارش: زهرا ترکان چرخ
راههای ارتباطی با انجمن ایرانی تاریخ
پایگاه رسمی انجمن ایرانی تاریخ
http://www.is-history.ir
کانال تلگرام انجمن ایرانی تاریخ
https://t.me/ishistory
اینستاگرام انجمن ایرانی تاریخ
https://www.instagram.com/ishistory_ir
انجمن ایرانی تاریخ در پیام رسان ایتا
https://eitaa.com/ishistory
انجمن ایرانی تاریخ در پیام رسان بله
