گزارش سخنرانی علمی «مطالعات سیره نبوی در دانشگاه عبری اورشلیم»

انجمن ایرانی تاریخ مرکز استان کرمانشاه با همکاری معاونت فرهنگی و اجتماعی دانشگاه رازی، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی غرب­ کشور، بسیج اساتید دانشگاه رازی و انجمن علمی دانشجویی تاریخ دانشگاه رازی در تاریخ 27 فروردین 1403 ساعت 10:30 الی 12 در دانشگاه رازی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، سالن جلسات شماره 1، سخنرانی علمی به صورت حضوری – مجازی با عنوان: «مطالعات سیره نبوی در دانشگاه عبری اورشلیم» را برگزار کرد. در ابتدای این جلسه دکتر سجاد دادفر عضو هیئت علمی گروه علوم تاریخی دانشگاه رازی به عنوان دبیر جلسه مقدمه‌ای را پیرامون تاریخچه سیره‌پژوهی و اهمیت آن و نیز مباحث شرق‌شناسی و یهود بیان نمودند.

در بخش بعدی دکتر حسین علی بیگی مدرس گروه علوم تاریخی دانشگاه رازی راجع به دلیل انتخاب این موضوع و اهمیت آن به سخنرانی پرداختند. ایشان پس از معرفی پیشینه، ساختار و استادان مطرح دانشگاه عبری اورشلیم، اقدامات و آثار محققان آن همچون، میشائیل لکر را در حوزه سیره‌پژوهی و تاریخ اسلام بیان کردند. در ادامه به عملکرد علمی این پژوهشگر اشاره نمودند که چگونه وی قلمرو جغرافیایی، محیط اجتماعی و اقتصادی جزیرة العرب و نیز دوران نبوت پیامبر اسلام (ص) را مورد واکاوی قرار داده است و به خاطر انجام تحقیقات متعدد و ارزشمند پیرامون تاریخ صدر اسلام و سیره پیامبر اسلام (ص) جوایز متعددی را دریافت کرده است.

در ادامه دکتر علی بیگی تعدادی از مقالات و کتاب‌های لکر مثل کتاب قانون اساسی مدینه را مورد نقد و بررسی قرار دادند و به نقاط ضعف و قوت آن اشاره کردند. به عنوان مثال مسئله تاثیرپذیری قرآن کریم از یهودیت و مسیحیت را طبق نظر یهودیان مطرح نمودند و با مستندات تاریخی این موضوع را رد کردند. همچنین نظر لکر درباره فتوحات، خراج، خلفای راشدین و قوانین و رخدادهای مختلف جامعه اسلامی را بررسی و اشکالات و البته قوت آن را بیان و مورد ارزیابی قرار دادند و بدین نکته هم اشاره کردند که لکر در آثار خود حتماً به نقش یهود هم پرداخته و سعی در پر رنگ کردن آن در حوادث داشته است. با این حال بعدها وی و سایر محققان یهود برخی از خطاهای علمی خود را پذیرفتند و اصلاح کردند.
در نهایت، دکتر علی بیگی منابع تحقیقات و نحوه استفاده لکر از متون تاریخی را نقد و بررسی و ایراداتی را ذکر نمودند. در ادامه این نشست دکتر روح اله بهرامی عضو هیئت علمی گروه تاریخ دانشگاه رازی و رئیس انجمن ایرانی تاریخ مرکز استان کرمانشاه نکاتی را راجع به موضوع فوق با ذکر مثال تذکر دادند. به طور نمونه، چالش‌های پیامبر اسلام (ص) با یهودیان و مسیحیان را توضیح دادند و مطالعات و دیدگاه‌های محققان مسیحی و یهودی پیرامون اسلام از گذشته تا حال را نقد کردند. سپس در همین راستا جناب آقای دکتر دادفر و همچنین سرکار خانم دکتر طلعت ده پهلوان عضو هیئت علمی گروه علوم تاریخی دانشگاه رازی مطالبی را شرح دادند. در پایان هم استادان به سوالات مطرح شده پاسخ دادند.
(گزارش د. پوریا اسمعیلی)

راههای ارتباطی با انجمن ایرانی تاریخ