بسمه تعالی
روز یکشنبه مورخ 15 مردادماه 1402 در گروه مجازی محفل تاریخ اندیشان با همکاری انجمن ایرانی تاریخ شعبه اصفهان گفتگویی با موضوع «داریوش در سایه اسکندر: بررسی شخصیت داریوش سوم هخامنشی از دیدگاه پروفسور پییر بریان» به مدیریت علمی خانم پریسا صالحی کارشناس ارشد تاریخ ایران باستان دانشگاه اصفهان برگزار شد. دبیر نشست عظیمه پاینده دانشجو دکتری تاریخ دانشگاه اصفهان بود. در زیر گزارشی از توضیحات خانم صالحی تقدیم میگردد:
از نگاه پییر بریان شاید بتوان گفت داریوش سوم بداخترترین پادشاه هخامنشی است. او یکی از شاهان بسیاری است که اگر به تخت ننشسته بود، خوشبختتر و ارجمندتر میبود، البته اگر در دوران صلح زندگی میکرد امکان داشت دست کم این تصور ایجاد شود که او نیز مانند بسیاری از پیشینیان خود قادر به انجام وظایف پادشاهی است. آنطور که مورخانی چون پلوتارک در رابطه با او مینویسند داریوش مردی مهربان، خوش برخورد و از تمامی شهریاران خوش سیماتر و بلندبالاتر و شکوهمندتر بود، اما کدام سرشت است که خوش اقبالی تباهش نکرده باشد؟
داریوش سوم با وجود اینکه به لحاظ اخلاقی از شمار فراوانی از پیشینیان خود برتر بود اما برای رویارویی با اوضاع دشواری که با آن مواجه شده بود تواناییهای لازم ذهنی را نداشت و به عقیده راولینسون گریز او در دو نبرد ایسوس و گوگملا بیشتر معلول پیروزیهای مقدونیان بود تا علت آن. اگر داریوش پس از نبرد ایسوس گریز اختیار میکند برای آن نیست که چند ماهی به زندگی فلاکتبار خود بیفزاید، فراهم آوردن سپاهی دیگر و بازپس گیری اراضی از دست رفته علت اصلی گریز او در میدان نبرد بود. واقعیت این است که داریوش بسیار کمتر از اسکندر توجهها را به خودش جلب کرده و به عقیده پییر بریان داریوش به سختی میتواند در سایۀ ویرانگر و ستیزهجوی یک قهرمان تاریخی نترس و بی عیب و نقص زندگی نامۀ تاریخنگارانۀ رضایتبخشی داشته باشد. شاید بداقبالی داریوش در این بود که سرنوشت مقدر کرده بود دو شهریار دلاور سلطنت خود را در یک زمان آغاز کنند، داریوش پسر ارشامه و اسکندر پسر فیلیپ، آن دو به چشم حسد به هم مینگریستند گویا برای ستیزه بر سر سروری بر جهان زاده شده بودند و چه زیبا گوتیه دوشاتیون در کتابش اسکندرنامه مینویسد:
«لیک تو ای داریوش، اگر روزگاری مردمان بر آنچه ما مینگاریم باوری افزون آورند، فرانسه تو را در سرافرازی با پمپیئوس برابر خواهد دانست…»
لازم به ذکر است، برای دوستان عزیزی که در برگزاری این برنامه مشارکت نمودند گواهی از طرف انجمن ایرانی تاریخ شعبه اصفهان صادر میشود.
با تشکر از :
آقای دکتر مسعودکثیری مسئول انجمن ایرانی تاریخ اصفهان
خانم پریسا صالحی بابت گفتگو و تهیۀ گزارش
خانم مریم علیخاصی بابت تهیۀ پوستر