به همت انجمن ایرانی تاریخ و گروه تاریخ دانشگاه اصفهان
در 22 مرداد ماه
ساعت 21
در گروه ایتایی محفل تاریخ پژوهان برگزار شد:
جلسه ارائه روش تاریخ پژوهی قرآن بنیان
ارائه کننده:
خانم وکیل
مدرس دانشگاه
طلبه سطح۴ تاریخ جامعه الزهرا (س)
و
کارشناس مرکز پژوهش های اسلامی معصومیه
در جلسه مذکور خانم وکیل ضمن معرفی انواع رویکردهای حوزوی به تاریخپژوهی و نگاه کلامی _ تاریخی پژوهش «روش تاریخ پژوهی قرآن بنیان» از توجه بالای قرآن به تاریخ به عنوان ابزاری در کسب علم و معرفت سخن گفته و افزود: کلمه تاریخ در قرآن به کار نرفته است اما نزدیک به دو سوم محتوای قرآن کریم، در قالب ذکر وقایع تاریخ و ذیل عبارات محوری؛ نبا (در خبرهای مهم)، قرون (در معرفی اقوامی که نابود شدند)، قصص، حدیث و … آمده است.
در ادامه خانم وکیل راه کشف روش تاریخپژوهیِ قرآن بنیان را در درک صحیح از رویکرد قرآن به تاریخ از طریق کشف اهداف، مسیر ارائه، محتواهای مورد استفاده و نتایج و قوانین مورد استخراج و حاصله از نقلهای تاریخی دانست و ضمن ترسیم نگاه قرآن از دو زاویه نگاه به مجموع و نظر به اجزاء تاریخ روشهای به کار رفته در این دو نظر را مورد بررسی قرار داد و نگاه قالب قرآن را از نوع فلسفه نظری به تاریخ دانست و گفت: قرآن نقلهای تاریخ را با هدف نتیجهگیری و استخراج اصول و ارائه مبانی مطرح می کند.
وی افزود : «وقتی حدود سه پنجم قرآن درباره تاریخ است و حدوداً چهار هزار آیه از کل آیات، مربوط به تاریخ است و قریب به ۱۳ بار عبارت: «سیروا فی الأرض…» در خصوص لزوم جستجوی تاریخ اقوام به کار رفته است، اهمیت و نوع موضوعات تاریخی لازم برای پژوهش در قرآن روشن می شود».
وی روش ورود قرآن به مسائل تاریخی را منحصر بفرد دانست و سیر آن را از انتخاب موضوعات با ارزش تا جمع آوری دادههای بسیار و گزارشدهی از آنها و در نهایت نتیجهگیری از تاریخ در قالب سنتهای قابل تطبیق با زمانه حال و آینده ارائه داد. و روشن کرد:
«در روش تاریخ پژوهی قرآن بنیان همه اجزا طبق روش قرآن تعريف می شود:
انتخاب موضوع (موارد کلیدی و با ارزش)
نوع نگاه (نگاه قالب فلسفه نظری به تاریخ)
هدف و ضرورت تحقیق (باید عبرت آموزی، نبأ عظیم و کشف سنت باشد)
حجم بیان محتوا: (محتوای غالب در متن مستندات تاریخی ملموس باشد)
نتیجه گیری: (کشف سنتها و قوانین تاریخی قابل تطبیق با حال و آینده)
در پایان این نشست مجازی، وکیل به پرسشهای مطرح شده از جانب استادان گروه پاسخ داد. همچنین در ادامه به لطف یکی از اعضای گروه و به فراخور سنخیت با موضوع، پوستر همایش بینالمللی «مطالعات قرآنی و سیرۂ نبوی از منظر اروپاییان» در اختیار اعضای گروه قرار گرفت.
با تشکر از آقای دکتر کثیری مدیر انجمن اصفهان و خانم کوثر شریف که پوستر نشست را آماده کرد.
دبیر نشست و ارائه گزارش: سرکار خانم عظیمه پاینده