انجمن ایرانی تاریخ مرکز استان کرمانشاه با همکاری پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی غرب کشور و اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی کرمانشاه در تاریخ 2 شهریور 1402 ساعت 9:30 الی 12 در کرمانشاه مجتمع شهید آوینی، نگارخانه کلهر بر گزار کرد:
نشست علمی با عنوان
«مطبوعات، نهضت ملی و کودتای 28 مرداد»
این نشست به مناسبت کودتای انگلیسی – آمریکایی 28 مرداد 1332 با حضور: غلامرضا نوری اعلاء، روزنامه‌نگار پیشکسوت و فعال عرصه مطبوعات، مهدی ودودیان، محقق و پژوهشگر آزاد مطبوعات، دکتر روح اله بهرامی عضو هیئت علمی گروه علوم تاریخی دانشگاه رازی و رئیس انجمن ایرانی تاریخ مرکز استان کرمانشاه و محمد حسین شیریان، روزنامه‌نگار پیشکسوت و محقق تاریخ مطبوعات کرمانشاه را به صورت حضوری و مجازی برگزار شد.
دکتر مهدی عزتی عضو هیئت علمی گروه علوم تاریخی دانشگاه رازی به عنوان دبیر نشست در ابتدا مقدمه‌ای را راجع به موضوع بیان کردند. سپس آقای غلامرضا نوری اعلاء، روزنامه‌نگار پیشکسوت به تاریخچه روزنامه‌نگاری در ایران و نیز کرمانشاه اشاره نمودند و کتیبه بیستون را به عنوان صفحه نخست یک روزنامه نامیدند که نوعی گزارش با ستون‌بندی خاص به حساب می‌آید و نیز به معضلات و مشکلات مطبوعات در ایران و استان کرمانشاه پرداختند. ایشان با نگرشی انتقادی نسبت به عملکرد مطبوعات، مهمترین چالش مطبوعات را خروج از مسیر رسالت‌های اساسی حرفه روزنامه‌نگاری دانستند که خشت بنای انحراف از فهم در میان اصحاب مطبوعات است.
در ادامه مهدی ودودیان، پژوهشگر آزاد مطبوعات، درباره تاریخچه مطبوعات محلی در کرمانشاه و نیز مسائل و مشکلات مربوط به دسترسی و حراست از روزنامه‌های کهن به عنوان اسناد مهم تاریخی و همچنین محدودیت‌های موجود و از بین رفتن بخشی از مطبوعات به خاطر بی‌دقتی برخی از افراد و نیز به اقدام ارزنده خود در گردآوری مطبوعات دوران قاجار و پهلوی و تاسیس آرشیو خصوصی اشاره نمودند.
در بخش بعدی نشست محمد حسین شیریان، محقق تاریخ مطبوعات هم به لزوم تشکیل آرشیو برای مطبوعات کرمانشاه و همچنین به مشکلات محققان در راستای دسترسی به مطبوعات قدیمی و تاریخی تاکید کرد و گذری هم به تاریخچه و اهمیت روزنامه‌های کرمانشاه در دوران پهلوی به ویژه از سال 1329 تا 1332 داشت و به معرفی، تحلیل و آمار تعدادی از آنان پرداخت و گفت: «…آن دسته از مطبوعاتی که در خارج از ایران مثل؛ حبل المتین، اختر و قانون چاپ می‌شدند نقش مهمی در انقلاب مشروطه و براندازی استبداد و تنویر افکار داشتند». وی در پایان سخنان خود از آقای ودودیان و اداره کل ارشاد اسلامی استان کرمانشاه به خاطر برپایی نمایشگاه منحصر به فرد تاریخ مطبوعات در شهرستان کرمانشاه تشکر کردند.
در بخش دیگری از نشست دکتر روح اله بهرامی ضمن ارائه تقسیم‌بندی از تاریخ مطبوعات، به بررسی شباهت حرفه مورخان و روزنامه‌نگاران پرداختند. ایشان ماهیت کار اهل خبر و روزنامه‌نگاران و اصحاب مطبوعات را با کار مورخان را تقریباً از یک جنس دانستند و رسالت مورخان را در جهان سنت ثبت و ضبط اخبار قلمداد کردند که امروزه بخش عمده‌ای از این رسالت با توجه به حجم گسترده اخبار و رویدادها در جهان امروز و روند سریع حوادث را در حیطۀ وظایف اهل خبر و خبرنگاران و اصحاب مطبوعات دانستند. ایشان اشاره کردند که مورخان امروز بیشتر به نقد و تحقیق و تفسیر و تحلیل اخبار و رویدادهای تاریخی و بررسی ماهیت و صحت‌سنجی و تحلیل رویدادها و اخبار می‌پردازند و بدین صورت به نحوی بخشی از رسالت دیرین مورخان به خبرنگاران واگذار شده است. در ادامه به پیشینه خبر و روزنامه‌نگاری پرداختند و به کتیبه بیستون (به‌عنوان سند و نوعی روزنامه در جهت اطلاع‌رسانی به مردم در حوزه عملکرد حکومت) و همچنین به گاهنامه‌ها، روزنامک‌ها در عصر باستان و تداوم نوعی تفکر خبری و روزنامه‌نگارانه تا عصر صفویه پرداختند. همچنین ایشان به صنعت چاپ در دوره صفویه و نقش ارامنه در چاپ کتب مذهبی در جلفا اشاره نمودند و اینکه چطور مطبوعات رسمی اخبار را به حاکمیت انتقال می‌دادند و در خدمت حکومت بودند. زان پس، به نشریات دوره قاجار، عصر مشروطه و دوران پهلوی تا کودتای 28 مرداد 1332 به اختصار اشاره کردند و از وضعیت موجود و عدم وجود یک آرشیو برای انتقال و حفظ مطبوعات کرمانشاه انتقاد نمودند و در این خصوص پیشنهادهایی را هم ارائه دادند.
در پایان نشست دکتر شهرام اردشیریان محقق تاریخ و از فرهنگیان شهرستان کرمانشاه نکاتی را در زمینه تاسیس آرشیو مطبوعات استان کرمانشاه تذکر دادند. ایشان به چالش‌های مطبوعات و انتقاداتی که بر ادبیات متاثر از فرهنگ‌های رایج در روزنامه‌نگاری و اصطلاحات متداول در ادوار مختلف بویژه در سال‌های 1320 الی 1332 است پرداختند و علل و اسباب بروز و ظهور این گونه ادبیات را مورد بحث و بررسی قراردادند.
در نهایت، پرسش و پاسخ میان مدعوین و سخنرانان و بازدید از نمایشگاه تاریخ مطبوعات انجام پذیرفت که سخنرانان به پرسش‌هایی که در این زمینه مطرح شد هر یک به فراخور مباحث پاسخ دادند.
این نشست در ساعت 12 به پایان رسید.
(گزارش: دکتر پوریا اسمعیلی)
راههای ارتباطی با انجمن ایرانی تاریخ
پایگاه رسمی انجمن ایرانی تاریخ
http://www.is-history.ir
کانال تلگرام انجمن ایرانی تاریخ
https://t.me/ishistory
اینستاگرام انجمن ایرانی تاریخ
https://www.instagram.com/ishistory_ir
انجمن ایرانی تاریخ در پیام رسان ایتا
https://eitaa.com/ishistory
انجمن ایرانی تاریخ در پیام رسان بله
